Với những người miền Bắc thì bên cạnh những trái me, chanh, sấu thì quả tai chua cũng là một loại gia vị để tạo độ chua trong những món ăn truyền thống thơm ngon. Như vậy, để tìm hiểu về loại trái cây đặc biệt này thì hãy cùng đến với bài viết ngay sau đây.
Quả tai chua có điểm gì đặc biệt?
Trước hết ta sẽ tìm hiểu về nguồn gốc của nó, cây tai chua thuộc họ măng cụt, chúng có tên khoa học là Garcinia pedunculata Roxb. Loài cây này là cây thân gỗ, có thân thẳng, cây chia thành nhiều cành đâm ngang.
Cái tên của loại quả này đã nói nên 1 phần về hương vị đặc biệt của nó. Quả tai chua sẽ mang một vị chua thanh thanh nhẹ, chính bởi hương vị này nên tai chua thường được dùng để tạo nên vị chua cho những món ăn thêm đậm vị. Đặc biệt rất phù hợp cho cả món ăn truyền thống lẫn hiện đại.
Ngoài việc dùng tươi thì tai chua còn được phơi hoặc sấy khô vừa có thể bảo quản dinh dưỡng lại sử dụng được lâu. Tai chua khô sẽ được dùng để sắc thuốc với công dụng chữa trị những bệnh trầm cảm, giảm căng thẳng, ngăn bệnh tiểu đường,…
Cách nhận diện quả tai chua
Nếu như bạn đi vào trong rừng và hái trực tiếp loại quả này thì trước hết phải nhận diện được đâu là cây tai chua, tránh hái nhầm quả của những cây khác giống với quả tai chua nhưng lại có độc. Cây tai chua khá cao, nó cao khoảng 15-16m, trên thân còn có nhiều vết u lồi, vỏ cây có màu xám đen.
Về lá của loại cây này thì lá có dạng hình trái trứng ngược với phần đuôi lá có hình nêm còn đầu lá thì tù. Lá sẽ rộng khoảng 2,5-6cm dài từ 7-17cm, có các gân nổi rõ ở cả 2 mặt, phần cuống khá mảnh và ngắn.
Về phần quả thì khá to, có hình cầu dẹt, đặc biệt quả có múi rõ rệt nổi hẳn lên trên(khoảng 4-8 múi). Phần vỏ thì khá dày dặn, khi còn non thì có màu xanh và khi chín thì có màu vàng với phần bên trong màu đỏ. Phần thịt quả thì có màu hồng hoặc trắng đồng thời mỗi quả sẽ có khoảng từ 6-10 hạt.
Cây cho quả vào khoảng tháng 7 hoặc tháng 8, nếu bạn mua quả tươi vào tháng 11,12 thì nên kiểm tra kỹ lưỡng, cẩn thận sẽ bị lừa mua phải loại quả khác mà không biết. Thời điểm sau thì những sản phẩm của tai chua là dạng khô sẽ là chủ yếu.
Những địa điểm có thể mua quả tai chua
Đây là một loại quả làm gia vị rất tốt mà lại còn là mốt vị thuốc dân gian nữa, thế nên nó luôn được tìm kiếm, săn lùng để mua về. Sau đây ta sẽ tìm hiểu về nên mua loại quả này ở đâu thì đảm bảo.
Đối với quả tai chua tươi
Với loại tươi này thì đa phần sẽ ít bán ở những khu vực miền Nam chính bởi do khoảng cách và khẩu vị của người miền Nam sẽ ít sử dụng đến loại quả này để nấu ăn hơn. Họ thường sẽ dùng me chua, cà chua, lá chua,… Nếu bạn ở miền Nam mà muốn sử dụng quả tươi thì bạn nên đặt trước hoặc nhờ bạn bè ở ngoài Bắc – nơi có loài tai chua mọc nhiều gửi về cho bạn nhé.
Đối với người miền Bắc thì họ sẽ mua và sử dụng quả tai chua tươi rất dễ dàng bởi nó chỉ mọc ở miền này. Ta có thể tìm thấy loại quả này ở những buổi chợ phiên miền núi ở các tỉnh như Yên Bái, Cao Bằng, Lào Cai, Hà Giang, Lạng Sơn,…
Bà con nơi đây thường khi vào mùa sẽ vào rừng hái loại quả này về bán thế nên sẽ có rất nhiều tại chợ phiên. Ngoài ra, sẽ có những thương lái thu mua số lượng lớn để chuyển đi các tỉnh miền Bắc khác để bán bởi đây là một món gia vị không thể bỏ qua của người miền Bắc.
Đối với tai chua sấy khô
Loại tai chua này là loại cực kỳ phổ biến chính bởi sự tiện lợi cho bảo quản được lâu mà lại vẫn còn giữ được chất ở bên trong. Loại tai chua khô này được bán rộng khắp cả nước, gần như tỉnh thành nào cũng có.
Tuy nhiên nếu muốn mua thì ta nên đến những cơ sở bán nông sản sạch và uy tín như Bách Hóa Xanh, Vinmart, Coopmart,…. Không nên mua những hàng trôi nổi trên thị trường bởi mặt hàng này là mặt hàng khô đã qua sơ chế nên có thể sẽ bị đánh tráo sang những loại kém chất lượng, không sạch sẽ.
Các món ngon bổ dưỡng từ quả tai chua
Tai chua thường được dùng để nấu những món canh, ngoài ra còn có thể dùng nó để kho cá, làm sườn chua ngọt,… Sau đây ta sẽ tìm hiểu những món ngon được nấu kèm với tai chua và cách nấu chúng.
Món cá lăng kho cùng quả tai chua
Nguyên liệu để làm nên món ăn này bao gồm nửa ký cá lăng, 100g thịt ba chỉ, 30g tai chua, 2 quả chuối xanh, 10 lá trà và 1 bát nước trà xanh, kèm theo đó là ớt, gừng, nghệ, riềng, hành khô. Ta sẽ sử dụng thêm các loại gia vị khác như muối, mắm, bột ngọt, tiêu, đường,…
Sau khi đã chuẩn bị xong nguyên liệu ta sẽ tiến hành nấu với các bước như sau:
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu thì ta sẽ làm sạch cá, khứa ở thân, thịt ba chỉ rửa sạch và cắt lát. sau đó mang đi ướp với riềng, nghệ, ớt cùng với muối ½ muỗng, bột ngọt 3/2 muỗng, đường cũng 3/2 muỗng, 3 muỗng nước mắm và 1 muỗng nước màu. Chuối thì bỏ vỏ, cắt thành thỏi rồi ngâm cho bớt nhựa và không bị thâm.
Bước 2: Bắt đầu kho, ta sẽ lót riềng ở dưới đáy và xếp cá với thịt lên trên, kèm theo đó là chuối xanh, tai chua, gừng xếp xen kẽ lẫn nhau. Sau đó cho lên bếp rồi rót thêm phần nước trà xanh đã chuẩn bị vào.
Trong lúc kho, thì nên thường xuyên kiểm tra tránh bị cạn hết nước và chát khét. Đến khi nước kho cạn và gia vị thấm đượm vào từng miếng cá rồi thì cho thêm tiêu và hành lên rồi thưởng thức.
Món canh cá hồi nấu với bứa cọng
Nguyên liệu cần chuẩn bị cho món canh chua này là 350g đầu cá hồi, 3 quả cà chua, 30g tai chua, có thể cho thêm thơm nếu thích. Kèm với những gia vị đó thì ta có thêm 1 chút giá đỗ, rau ngò, ngổ, hành lá, hành tím, ớt và những loại gia vị thông dụng đó là dầu ăn, nước mắm, muối, bột ngọt, tiêu, đường.
Để nấu món này đầu tiên ta sơ chế đầu cá hồi. Ta lấy đầu cá hồi rửa sạch và ngâm trong nước muối để khử mùi sau đó lấy ra mà rửa lại cho sạch. Ta sẽ sơ chế các nguyên liệu như rửa giá đỗ, thái cà chua, thái nhỏ tai chua, băm nhỏ hành tím, rau mùi thì rửa sạch và để ráo.
Rồi ta lấy đầu cá hồi đã sạch cho vào ướp với hành tím, đường, bột ngọt, muối, tiêu, nước mắm, hạt nêm rồi trộn đều cho ngấm gia vị. Sau khi ướp khoảng 20 phút ta sẽ bắc chảo lên để phi hành rồi cho phần đầu đã tẩm ướp vào để xào cho săn thịt.
Xào khoảng 3 phút thì cho cà chua vào, rồi ta xào tiếp thêm 5 phút thì đổ nước vào để đun sôi. Khi nước sôi thì cho quả tai chua và giá đỗ vào, cho sôi khoảng 5 phút thì ta nêm nếm cho vừa miệng rồi tắt bếp, cho hành lá, ngò, ngổ vào cho món canh thêm thơm ngon.
Các loại bệnh có thể chữa bằng trái bứa cọng
Quả tai chua thường được dùng để chữa hoặc bồi bổ cơ thể như là:
- Hỗ trợ giảm nồng độ Cortisol trong máu, việc này sẽ làm giảm căng thẳng bởi hormone này là một hormone gây ra những vấn đề rối loạn, căng thẳng, mệt mỏi. Việc cân bằng nồng độ Cortisol sẽ hạn chế stress cũng như là cải thiện các hoạt động của cơ quan làm cho chúng hoạt động trơn tru hơn.
- Chống lại trầm cảm, tai chua giúp giải phóng Serotonin khiến con người ta cảm thấy hạnh phúc, ổn định lại tâm trạng.
- Hỗ trợ giảm Cholesterol, giảm lượng chất béo xấu đồng thời cũng tăng Cholesterol tốt bên trong cơ thể. Điều này sẽ giúp ta giảm được nguy cơ mắc xơ vữa động mạch, giảm huyết áp, đau tim, đột quỵ và bổ sung thêm năng lượng cần thiết cho cơ thể.
- Tăng cường khả năng trao đổi chất và khả năng đốt cháy calo, việc này sẽ làm các cơ quan hoạt động được tối ưu hết công suất.
- Tai chua còn có thể điều chỉnh lượng đường ở trong máu, hạn chế được nguy cơ mắc bệnh tiểu đường đang phổ biến hiện nay.
- Ngăn cảm giác thèm ăn: loại quả này được liệt kê trong những sản phẩm giảm cân. Bằng cách ngăn chặn sự thèm ăn, nó giúp hình thành một chế độ ăn đúng giờ, lành mạnh. Nếu bạn đang muốn giảm cân thì tai chua chính là một sự lựa chọn tuyệt vời.
- Bổ sung chất khoáng để chữa sốt, đồng thời cũng tăng năng lượng làm cơ bắp săn chắc hơn, tránh những tình trạng bị mệt mỏi, kiệt sức.
Kinh nghiệm để mua được quả tai chua
Nếu muốn mua loại quả này thì trước tiên phải chọn đúng mùa của nó thì mới có quả tươi, nêu không chỉ có mặt hàng khô mà thôi. Khi mua thì ta nên chọn những quả có phần vỏ sáng, không bị dập do va đập và cũng không có vết côn trùng ăn. Ta nên chọn những quả nào có cuống tươi, nếu chọn quả tai chua chín thì nên chọn quả màu vàng tươi, cầm lên săn chắc, không bị mềm nhũn.
Quả tai chua là một loại quả đa năng, vừa là một loại gia vị truyền thống đặc biệt và lại còn vừa là một vị thuốc hay của dân gian. Tuy nhiên dù hay dù tốt thế nào thì cũng không nên quá lạm dụng nó.
Bởi vì trong quả này có chứa 1 ít độc tố nhẹ, nếu dùng theo đúng liều lượng khuyên dùng do thầy thuốc chỉ bảo thì nó sẽ rất tốt. Nhưng nếu mà dùng quá nhiều sẽ dẫn đến những rủi ro mà không ai muốn cả.
Kết luận
Vậy qua bài viết trên, chúng ta sẽ thấy rõ hơn những thông tin về quả tai chua, cũng như công dụng của nó đã được trình bày rõ ràng, mong rằng bạn sẽ thấy bài viết này đáp ứng được mục đích tìm hiểu về loại quả này của bạn.